Het verschil tussen long covid en een burn-out
Ik ben niet boos op mezelf of op de wereld. Ik zie deze periode juist als een kans om nog meer in contact te komen met mezelf. Mijn lichaam helpt mij daar een handje bij.
Afgelopen weekend kreeg ik een link doorgestuurd van mijn schoonzusje. Het was de link het programma Hollandse Zaken. In deze aflevering gingen ze in op long covid. Er zijn veel Nederlanders die te maken hebben met long covid. Maar zien ze in Den Haag ook wat het doet voor deze mensen? En voor de samenleving?
Ik herkende mezelf in de mensen en in de verhalen. Jezelf niet terug herkennen, hele dagen moe en futloos zijn, hartkloppingen, verminderd concentratievermogen, weinig prikkels aankunnen en benauwd.
Niet gehoord voelen
Tijdens de uitzending kwam ter sprake dat niet iedereen zich gehoord voelde. Nadat er uit diverse onderzoeken niets naar voren kwam dacht men dat het tussen de oren zat. En dat is frustrerend als jij weet dat het niet zo is. Gelukkig heb ik dat niet ervaren.
Mijn huisarts nam mij gelijk serieus, ook mijn werkgever en omgeving. Gelukkig maar, want je onbegrepen voelen is super vervelend. Ik moet er wel bijzeggen dat dit om mensen gaat die twee jaar geleden corona opliepen. Er was toen nog niet veel bekend over long covid. En ik begrijp dat een arts, als ze medisch niets kunnen vinden, het gooien op het mentale stuk.
Eén van de vrouwen die aan het woord kwam in de uitzending was vrachtwagenchauffeur. Ze kreeg te horen dat ze waarschijnlijk een burn-out had. Ze kon zich er niets bij voorstellen, maar ging toch op onderzoek uit. Ze zag een wezenlijk verschil tussen wat zij heeft en een burn-out, namelijk dat ze zin had om plannen te maken. Dat zette mij aan het denken.
Verschil tussen long covid en een burn-out
Ik ben inmiddels ervaringsdeskundige op beide vlakken. En er is inderdaad een groot verschil. Tijdens mijn burn-outs was ik zowel lichamelijk als mentaal opgebrand. Ik kon niet meer en wilde ook niet meer. Het liefste wilde ik de hele dag onder de dekens liggen en verder niets. Nu wil mijn lichaam niet, maar mentaal gezien zit ik vol energie.
Ik kan niet wachten om mezelf weer in leuk jurkje te hijsen, mijn nagels te lakken en make-upje aan te brengen. Mezelf mooi maken voor mezelf en voor Danny.
Ik heb ontzettend veel zin om weer lange wandelingen te maken met Pepper. Uit eten te gaan, met vriendinnen af te spreken. Een avondje lekker doorzakken. Ik wil het allemaal, maar mijn lijf wil niet. Midden in mijn burn-out periodes moest ik niet denken aan bovenstaande activiteiten. Alles was te veel.
Tijdens mijn burn-out kon ik mezelf fysiek moe maken om mentaal ruimte te creëren. Ik ging dan een uur wandelen. Daar moet ik nu tijdens long covid niet aan denken. Mijn lichaam reageert zo heftig dat ik echt helse pijn kan ervaren in mijn lijf. Zodra ik iets over mijn grenzen ga moet ik het bekopen. Die reactie was tijdens de burn-out niet aanwezig. Ik voelde me wel moe naar een wandeling, maar mijn spieren verkrampten zich niet zo erg dat ik er ’s nachts van wakker lag.
Overeenkomsten tussen long covid en een burn-out
Toch zie ik ook overeenkomsten. Wakker worden na een lange nacht slapen en je nog doodmoe voelen. Op sommige dagen vind ik het mentaal ook zwaar en vind ik mezelf heel zielig. Ik snap de vergelijking wel. Je voelt je zo moe dat je niet vooruit te branden bent.
Bij een burn-out heb je ook last van prikkels die je te veel worden. Ik kan me nog goed herinneren dat ik tijdens mijn eerste burn-out naar de markt ging om vis te halen. Maar ik werd knettergek van al die mensen om me heen. Ik ben huilend terug naar huis gerent. Zonder vis. Ik kon het niet aan al die mensen om me heen. Dat heb ik nu ook. Na een half uur bezoek ben ik gesloopt. Ik kan ook alleen afspreken als de rest van het gezin niet thuis is, anders wordt het teveel.
Een signaal van mijn lichaam
Ook nu is het mijn lichaam dat mij een halt toeroept. Mentaal ben ik misschien niet opgebrand, toch is dit een signaal van mijn lichaam dat ik rust nodig heb. Inmiddels heb ik wel geleerd dat ik dit soort signalen niet meer mag negeren. Als ik dat wel doe, dan wordt deze long covid gevolgd door een burn-out.
Ik geloof ook dat een burn-out wel een gevolg kan worden van long covid. Men ziet dat long covidpatiënten voornamelijk vrouw zijn en vrouwen met een druk bestaan. Deze groep heeft waarschijnlijk ook veel moeite met zich overgeven aan een lichaam dat niet wil. Doordat ik in het verleden al veel aan persoonlijke ontwikkeling heb gedaan, zie ik deze valkuilen.
Daarnaast is er altijd een samenwerking tussen je lichaam en mind. Zonder je brein ervaart je lichaam sowieso geen (pijn)prikkels. Daarbij sla je onverwerkte emoties op in je brein en in je cellen. Waardoor deze op een later moment alsnog de kop op steken. Wat kan resulteren in een burn-out, griep, long covid of wat voor een ziekte dan ook. Je kunt het niet los van elkaar zien. Toch is het belangrijk om de juiste diagnose te stellen om vervolgens de juiste behandeling te krijgen. De behandeling van long covid is een hele andere dan die van een burn-out.
Tijd van overgave
Het is tijd om me over te geven. Dat is ook precies wat er tijdens een therapiesessie naar voren kwam. Stop met je best doen! Je wilt zo graag weer je oude leventje oppakken dat je alles op alles zet. Maar dat werkt je juist tegen. Ik heb dan wel al veel geleerd, maar ben geen heilig boontje 😉Geef je over!
Dat doe ik door steeds weer even mijn ogen dicht te doen en te voelen wat mijn lichaam nodig heeft. Is dat rust? Dan ga ik liggen en doe ik mijn ogen dicht. Of ik zet een lekker muziekje op en lees een boek. Ik plan geen huishoudelijke taken meer. Ik kijk hoe ik me die dag voel en wat ik aankan. Als dat niks is, dan doe ik niks. Voel ik me redelijk goed, dan hang ik een wasje op (in fases natuurlijk).
En dit geldt niet als je ziek bent, maar zou je altijd moeten doen. Het helpt om je om goed voor jezelf te zorgen.
Schrijven
Wat me ook heel goed helpt en waar ik voldoening van krijg is schrijven. Deze blogs voelen als een uitlaatklep en heeft meerdere doelen:
- Ik krijg er voldoening van, omdat ik het leuk vind om te doen.
- Mijn omgeving kan lezen hoe het met me gaat. Dat scheelt weer praten (wat heel vermoeiend is). Dat is niet vervelend bedoeld. Ik vind het heel fijn dat mensen aan me denken en willen weten hoe het met me gaat. Daarom vind ik het ook fijn om ze op deze manier mee te laten lezen.
- Ik voel me nuttig. Door mijn verhaal te vertellen en mijn stem te laten horen maak ik de wereld om me heen bewust van wat long covid inhoudt.
- Ik hoop er anderen mee te inspireren.
Schrijven in mijn journal helpt me bij het helder krijgen van mijn gedachten. Deze blogs zorgen ervoor dat ik het gevoel heb dat ik nog besta. Dat klinkt heftig, maar dat is wel het lastigste aan deze situatie. Je hebt af en toe het gevoel dat je nutteloos bent. Op deze manier heb ik het gevoel dat ik een bijdrage lever aan de wereld. Ook al schrijf en plaats ik deze blog in fases. Ik voel me er goed bij.
In contact met jezelf
Het zorgt ervoor dat het contact met mezelf sterker wordt. Ik word als het ware gedwongen om te luisteren naar mijn lichaam. Het geeft me gelijk de gelegenheid om te luisteren naar wat de stem binnenin mij nog meer te vertellen heeft. Dat doe ik op verschillende manieren. Maar daar zal ik een andere keer op in gaan. Deze blog is al veel te lang geworden.
Boek
Ik heb het plan om een boek te gaan schrijven over deze ervaringen. Zowel long covid als mijn burn-outs hebben mij veel geleerd. Hoe is het om van de ene op de andere dag je leven kwijt te zijn. Wie ben je als alles om je heen wegvalt? Het gaat over de ontdekking dat ik al langere tijd de verbinding met mezelf kwijt was. En hoe ik die terug vond? Welke hulp ik daarbij krijg. Ik zit nog middenin het proces, maar deze droom ga ik waarmaken. Hoelang dit duurt? Geen idee. Wil je op de hoogte blijven? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.
Dank je wel dat je het tot zover hebt volgehouden. En dank je wel dat je mijn verhaal leest en me nuttig laat voelen 😉.
Als je het leuk vindt, laat dan een berichtje achter. Ik lees ze graag!
Ik ben een boek aan het schrijven met de titel Long Covid, meer dan moe. Het gaat over mijn reis van wanhoop naar vertrouwen. Long covid is zoveel meer dan alleen moe zijn. Ik wil graag meer bewustzijn creëren voor de ziekte, maar tegelijkertijd je ook laten inzien dat je meer bent dan long covid. En dat je lijf je iets wil vertellen. Jij hoeft alleen maar te luisteren. Ik weet het, makkelijker gezegd dan gedaan. Daarom ook dit boek. Om je mee te nemen in mijn reis en wie weet haal je er iets waardevols uit ;-). Op de hoogte blijven van de laatste nieuwtjes omtrent het boek? Schrijf je in voor de nieuwsbrief hier aan de zijkant of kijk hier.
Goedemorgen lieve Margreet,
En hartelijk bedankt voor deze uitgebreide blog! Echt knap dat je dat deelt en veel succes met je boek!
Nadat ik in Maart (mogelijk voor de 1e keer Covid had gehad – wie weet had ik het ook al ooit daarvoor maar niet getest…?!) voel ik me helemaal anders. Ik herken mezelf soms niet echt terug en mis energie, focus, concentratie en vind het vaak moeilijk om gewone alledaagse dingen op te pakken of met vrienden af te spreken of dingen te doen waar ik normaliter heel veel energie van terug krijg (Bijvoorbeeld: Hobbies). Dit creeert verschillende situaties, zoals en angstig gevoel, onzekerheid, verdriet en het gevoel dat niemand naar je luistert. Ik twijfelde zelfs soms of het van de vaccinatie kan komen omdat ik nooit echt ziek was geweest, maar toch heel vaak ziek voelde sinds de 3 prikken. Maar goed, even de achterdochtigheid aan de zijkant plaatsen…
Na mijn ziekmelding en bezoek bij de huisartsen POH zei die relatief snel dat ik of een (werk-gerelateerde) depressie of een burn-out zou kunnen hebben. Als ik van de depressie diagnose hoorde werd ik zelfs echt woedend en ook ontevreden omdat ik zeker weet dat ik een blije, gelukkige en energieke mens ben maar alleen lichamelijke energie mis. Zeker ben ik uitgeput en niet in staat gewone dingen op te pakken, maar als een heel creatieve mens bloeit mijn hoofd continu voor ideeën en activiteiten. Sinds de COVID moet ik afspraken met vrienden vaak last-minute weer afzeggen, omdat ik gewoon geen kracht heb. Mijn lichaam vraagt naar heel veel rust en slaap. Werk was gewoon te veel geworden. Feestjes of grote groepen vind ik allen maar nog lastig. Etc. ..
Conclusie: ik ging gewoon mee met de burn-out diagnose omdat ik dacht dat het dat is en men me kan helpen.
Ik ben nu bijna een maand of 7 ziek gemeld en voel me nog steeds absoluut niet fit om mijn werk of verschllende andere dingen op te pakken. Zit in behandeling bij de bedrijfsarts en psycholoog, maar voel me niet echt aan de juiste kant geholpen. Volgens mij zoeken allebei veel te makkelijk naar resultaten en kijken nooit verder wat er aan de hand kan zijn. Ik heb wel vertrouwen dat volgende behandelingen meer licht in het donker kunnen brengen en ben daarom begonnen mezelf over Long-Covid te informeren waarbij ik bijna alles wat ik daarover heb gelezen bij mezelf herken.
Ik probeer vanaf nu ook meer naar mijn lichaam te luisteren, zoals je het ook had uitgelegd. In plaats van te denken dat ik “gewoon maar een burn-out” heb, want het voelt dus heel anders.
Door je blog te lezen kreeg ik wel een goed gevoel, voel me begrepen. Daarvoor ben ik echt erg dankbaar!
Fijne dag en beterschap,
Doug
Hey Doug,
Wat fijn om te horen dat mijn blog je zoveel brengt. Als er iets is dat heel belangrijk is in dit proces is dat er mensen om je heen zijn die je begrijpen. En dat je de juiste hulp krijgt. Je geeft aan dat je denkt dat het door de vaccinaties kan komen. Er zijn meer mensen die long covid klachten hebben na de vaccinaties, dus dat is zeker het onderzoeken waard.
Ik begrijp wel waarom artsen denken aan een burn-out of depressie, omdat er ook veel overeenkomsten zijn. Maar het wezenlijke verschil is dat ik tijdens mijn burn-outs echt geen geen zin had om iets te ondernemen. En nu wil ik wel, maar lukt het niet. Gelukkig wordt er steeds meer bekend rondom long covid. Ik zou je zeker aanraden om verder onderzoek te doen en de juiste hulp in te schakelen. Je zou bijvoorbeeld eens kunnen kijken op de website van c-support. Zij kunnen je vast verder helpen met het vinden van de juiste hulp. Ik heb er in ieder geval goede ervaringen mee.
Ik wens je heel veel sterkte in je herstel en lichtpuntjes. Hopelijk krijg je meer helderheid. Want één ding is zeker, als je wel long covid hebt dan vergt dat een andere aanpak dan wanneer je een burn-out/ depressie hebt.
Margreet
Hallo Margreet,
Wat een fijne blogpost. Mijn situatie is eigenlijk heel anders: ik heb (naar mijn weten) geen longcovid maar ben herstellende van een burn-out. Ik ben nu in de fase dat ik mentaal alles op orde heb, weer plannen maak en aan de slag wil. De boel weer wil oppakken en daar heb ik ongelooflijk veel zin in!
Alleen bepaalde klachten belemmeren me op dit moment enorm. En die klachten komen zó overeen met de longcovid klachten. Zoals bijvoorbeeld altijd moe zijn, gesprekken voeren zijn intens en kosten veel energie, ik haak vaak halverwege af. Ik heb nog steeds speciale dopjes nodig om het geluid om mij heen te dempen. Ik vermijd plekken met veel mensen zoals in de stad of een restaurant. Te veel prikkels putten me echt uit. S’morgens kan ik best wat taken uitvoeren maar rond 15:00-16:00 is het echt op. Ik slaap veel en kruip vroeg onder de wol maar wordt nooit uitgerust wakker. Soms ben ik na 3 uurtjes werken inerns zo moe dat ik niet meer oo mijn benen kan staan. Vermoeid overvalt me vaak, ik voel niet altijd aan wanneer iets ‘te veel’ is geweest en het is onvoorspelbaar: de ene keer lukt iets heel goed terwijl het er de andere keer voor zorgt dat ik de dag erna niets meer kan. Ondertussen zit al 8 maanden in mijn herstel proces.
Ik ben het er helemaal mee eens dat longcovid zeker geen burn-out is, de oorzaak is totaal verschillend. Maar nu ik in deze fase van herstel zit en zo veel overeenkomsten zie verward me dat wel weer.
Het zet me aan het denken:
Burn-out voert bij mij de boventoon, maar heb ik tijdens het herstel misschien ook covid opgelopen en heeft de burn-out dat gemaskeerd?
Of is het gewoon zo dat de klachten in deze fase zoveel op elkaar lijken?
Hey Lizzy,
Leuk om te horen dat je mijn blog zo fijn vindt. Het is en blijft ook lastig, omdat de scheidslijn soms zo ontzettend dun is. De naweeën die je ervaart kunnen ook heel goed bij een burn-out passen. Ook al voel je je weer beter en heb je weer zin om dingen te ondernemen, kan het soms een tijd duren voordat je weer helemaal de oude bent. De vraag is ben je vooral moe wanneer je weer dingen onderneemt en misschien te veel hooi op je vork hebt genomen. Want een burn-out moet je ook zeker niet onderschatten.
Wat voor mij vooral het verschil maakt is dat ik van de burn-out vooral mentaal moe was (en dat voel je ook in je lijf) en bij long covid het vooral lichamelijke ongemakken zijn. Tijdens mijn burn-out kon ik bijvoorbeeld wel een uur wandelen en voelde ik me daarna wel moe. Vooral fysiek en mentaal had ik meer helderheid) Maar nu tijdens long covid heb ik juist een hele heftige lichamelijke reactie en voel ik me allesbehalve weer opgeladen. En slaat de verlammende vermoeidheid vaak toe.
Ik deel dit vooral met je vanuit mijn rol als ervaringsdeskundige. Mocht je twijfelen kun je het beste een hulpverlener met medische kennis om raad vragen. In beide gevallen geldt: gun jezelf de tijd om te herstellen. Luister naar de signalen van je lijf. Die heeft het beste met je voor.
Heel veel sterkte en succes. En koester vooral die momenten dat je weer zin hebt in het leven. 8 maanden lijkt heel lang, maar om volledig te herstellen (ook van een burn-out) is tijd nodig.
Heel veel liefs,
Margreet